76. rocznica pierwszego lotu kosmicznego

Zdjęcie lotnicze Prüfstand VII z czerwca 1943

Mówiąc o pierwszym locie kosmicznym zwykle mamy na myśli pierwszy orbitalny lot człowieka – misję Jurija Gagarina z 12 kwietnia 1961 roku.

Podbój kosmosu zaczął się oczywiście wcześniej.

Pierwszy sztuczny satelita – radziecki Sputnik-1 – został wystrzelony 4 października 1957 roku.

Podbój kosmosu zaczął się oczywiście wcześniej.

Konkretnie dzisiaj przypada 76. rocznica pierwszego lotu kosmicznego. 20 czerwca 1944 roku po raz pierwszy w historii obiekt stworzony przez człowieka przekroczył Linię Kármána (która wtedy w ogóle nie istniała jako pojęcie, bo została ustanowiona przez FAI dopiero w latach 50.)

Pierwszy obiektem produkcji człowieka, który poleciał w kosmos była rakieta typu A4 (skrót od Aggregate 4). Została ona zaprojektowana przez niemieckiego szlachcica, Freiherra (niem. „wolny pan”, rodzaj dziedzicznego tytułu baronowskiego) Wernhera Magnusa Maximiliana von Brauna, Sturmbannführera SS, inżyniera rakietowego z dyplomem doktora, pilota Luftwaffe, wiernego członka NSDAP a od 1940 roku – SS-mana. Oraz – od 1937 – dyrektora technicznego eksperymentalnego ośrodka rakietowego w Peenemünde na wyspie Uznam.

Testowano tam głównie samosterowane rakietowe bomby V-1 oraz rakiety A4, lepiej znane jako V-2 – Vergeltungswaffe 2, czyli „broń odwetowa” nr 2. Bojowe użycie rakiet tego typu spowodowało śmierć ponad 7200 cywilów i żołnierzy podczas bombardowań m.in. Londynu, Antwerpii, Brukseli czy Paryża.

Przez cały czerwiec 1944 roku trwały próby wystrzeleń ulepszonych rakiet A4. Konkretny egzemplarz miał numer MW 18014 i został wystrzelony 20 czerwca. „MW” w numerze seryjnym oznacza „Mittelwerk”. Była to podziemna fabryka pocisków V-2  zlokalizowana w Górach Harzu po tym, jak ośrodek na wyspie Uznam został zbombardowany przez aliantów w 1943, m.in. dzięki pracy polskiego wywiadu. Na wniosek von Brauna utworzono obóz koncentracyjny KL Mittelbau-Dora, którego więźniowie wykorzystywani byli do niewolniczej pracy przy budowie rakiet.

MW 18014 wystrzelona z Prüfstand VII (Stanowisko Testowe 7) osiągnęła apogeum 176 kilometrów i po locie suborbitalnym spadła na Ziemię. Była pierwszym obiektem, jaki człowiek posłał w kosmos. Wyczynu tego dokonała III Rzesza.

Rakieta A4 była na tyle udaną konstrukcją, że zaplanowano jej dalsze warianty – A4b – wyposażona w skrzydła i wersja rozwojowa A9 z hermetyczną kabiną. Ta druga, wraz ze stopniami rakietowymi A10, A11 i A12 miała być w stanie wynieść człowieka w kosmos.

Przegrana przez Niemców wojna przekreśliła te plany.

Wernher von Braun, jego współpracownicy, dokumentacja i egzemplarze rakiet A4 zostały przerzucone do USA w ramach operacji Paperclip. Była tak tajna, że nawet ówczesny prezydent USA o niej nie wiedział. Sturmbannführer SS von Braun dopiął swego i w 25 lat po wystrzeleniu pierwszego w historii obiektu, który poleciał w kosmos doprowadził do lądowania na Księżycu. Trójka amerykańskich astronautów w misji Apollo 11 dotarła na Srebrny Glob dzięki zaprojektowanej przez von Brauna rakiecie Saturn V.

Start rakiety A4 z Prüfstand VII 21 czerwca 1944 roku

O tym, jak mógłby wyglądać pierwszy lot człowieka w kosmos gdyby historia potoczyła się inaczej możecie przeczytać w moje książce „Zimne światło gwiazd”, która wyjdzie we wrześniu nakładem Wydawnictwa IX.